Zonnepanelen

Bij het kiezen van zonnepanelen zal je al snel merken dat de verschillen tussen de panelen minimaal is. Dit komt omdat het zonnepaneel een vrij gestandaardiseerd product is. Je zal te vergeefs op zoek gaan naar "het best zonnepaneel", tenzij je de marketingafdeling van de fabrikanten wil geloven.

Natuurlijk is het slim om je een beetje te verdiepen in zonnepanelen. Lees dan vooral veel over de dramatische effecten van schaduw op zonnepanelen, wat de invloed is van de ligging, oriëntatie, hellingshoek en dergelijke. Besteed ook veel aandacht voor het kiezen van de omvormer die past en optimaal presteert bij jouw aantal zonnepanelen, de Wp waarde, ligging, oriëntatie en dergelijke. Bepaal eerst hoeveel zonnepanelen je wilt hebben en ga daarna op zoek naar een omvormer die bij dit aantal panelen het best past. Want met het kiezen van de juiste omvormer (inverter) kan je een echt verschil maken. Met de kieswijzer zonnepanelen kopen heb je voor je zelf snel de zaken in grote lijnen op een rijtje.

onderwerpen

• Waarom zonnepanelen in een string aansluiten?
• Is een vergunning noodzakelijk?
• Wat zijn netgekoppelde zonnepanelen?
• Wat is het verschil tussen blauwe en zwarte zonnepanelen?
• Wat is de levensduur van een zonnepaneel?
• Valt het licht uit bij een stroomstoring ook als je zonnepanelen hebt?
• Noodstroominstallatie met zonnepanelen

Waar valt uit te kiezen?

Bij het kopen van zonnepanelen valt te kiezen uit:

• zonnepaneel (feitelijk zonnecel) type
• aantal zonnecellen per zonnepaneel
• afmetingen van het zonnepaneel
• de opbrengst in Wp
• de kleur
• kwaliteit fabrikant / prijs

Als je zonnepanelen gaat installeren moet je keuze maken:

• het vermogen van het paneel in Wp
• het aantal zonnepanelen
• installatie op schuin of plat dak
• de hellingshoek (hoe schuin ze staan)
• de oriëntatie (gericht op oost, zuid of west)
• de ligging (horizontaal of verticaal)
• waar je de zonnepanelen installeert i.v.m. (tijdelijke) schaduw
• indien van toepassing, de plaats op het platte dak.
• mogelijk een combinatie van schuin en plat dak
• mogelijk een combinatie van verschillende hellingshoeken
• mogelijk een combinatie van verschillende oriëntaties
• kabellengte tussen zonnepanelen en omvormer
• de juiste omvormer voor bovengenoemde installaties / keuzen

Zonnepaneel typen

Zonnepanelen zijn opgebouwd uit zonnecellen. Meestal zijn in één paneel 60 of 72 zonnecellen samengebracht. Die zonnecellen kunnen op drie verschillende manieren worden gemaakt. De drie typen cellen worden genoemd: monokristallijn, polykristallijn of amorf type zonnecellen. Je zal dus uit het type zonnecel/paneel een keuze moeten maken. Monokristallijn was jarenlang het neusje van de zalm. Duurder, dat wel, maar met de hoogste opbrengst per vierkante meter. Nog steeds leveren de zonnepanelen met monokristallijne zonnecellen net een beetje meer op per vierkante meter, maar het verschil met hun grootste concurrent, de zeer populaire polykristallijne zonnecellen is aan het vervagen. Het rendement van dit type zonnecel is de laatste jaren flink gestegen en de prijs blijft aantrekkelijk laag. Wanneer geld en financieel rendement jou prioriteit is kan je het best voor polykristallijne zonnepanelen kiezen.

De thin film (dunne film) zonnecellen zie je niet veel op daken liggen maar juist wel weer in bijvoorbeeld rekenmachines en dergelijke. Dit type zonnecel heeft het laagste rendement maar is goedkoop te produceren. Je hebt dus heel veel dakoppervlak nodig om wat energie op te wekken. Daarnaast is de levensduur nog ongewis. De andere type zonnecellen bestaan al heel lang en fabrikanten geven garanties van 25 jaar. Zover is het nog niet bij de dunne film zonnecel. Vermeldenswaardig is de dunne film CIS zonnecel. Gemaakt door Solar Frontier. Deze is niet gemaakt van het traditionele silicium maar een combinatie van drie verschillende materialen. Ook dit type zonnecel levert iets minder op per vierkante meter dan de poly en mono zonnecellen maar heet het voordeel dat ze heel egaal zwart zijn en dat is soms een pre.

Aantal zonnecellen per paneel

Een zonnepaneel is opgebouwd uit meestal 60 of 72 in serie geschakelde zonnecellen. Een zonnepaneel met 72 cellen is niet beter dan met 60 cellen. Hij is wel groter, duurder, levert meer vermogen (hogere Wp waarde) en levert meer spanning. Vooral dat laatste kan soms een overweging zijn om te kiezen voor een paneel met 72 cellen of juist 60 cellen omdat de spanning niet goed past bij de omvormer.

Afmetingen

De meest verkochte zonnepanelen worden in twee maten verkocht, afgerond zijn deze: 165 x 100 of 195 x 100 cm. Natuurlijk zijn er ook andere maten maar dit zijn de meest gangbare. De afmetingen van het paneel wordt door twee elementen bepaalt, het aantal zonnecellen van het paneel en de grootte van de zonnecel zelf. De meest gangbare zonnecel grootte is op dit moment 156 mm (6 inch). De vorige generatie zonnepanelen waren gebaseerd op 125 mm zonnecellen (5 inch). Die panelen zijn dus een stuk kleiner maar leveren ook minder energie op, er is altijd een relatie tussen het oppervlakte van de zonnepanelen en de opbrengst. De keuze voor een kleiner of juist groter paneel vloeit soms ook voort uit de mogelijkheid om het dak optimaal te benutten.

Opbrengst in Wp

Een van de meest belangrijkste specificaties van een zonnepaneel is de opbrengst in Wp. Dit is de waarde waar je veel naar zal kijken omdat dit gaat bepalen hoeveel energie de panelen gaan besparen op je elektriciteitsrekening. Wanneer je de Wp waarde met 0,85 vermenigvuldigd krijg je de (indicatieve) opbrengst per jaar in kWu. Een zonnepaneel van 300 Wp zal dus ongeveer 300 Wp x 0,85 = 255 kWu per jaar op je elektriciteitsrekening besparen.

Kleur

Steeds vaker speelt de kleur van het zonnepaneel een doorslaggevend argument tijdens de aanschaf. De belangrijkste kleuren waar je uit kan kiezen zijn zwart en verschillende tinten blauw. Bij zwarte panelen kan je nog kiezen uit panelen die zwart uitstralen met tussen de zonnecellen kleine witte vlakjes of panelen die geheel zwart zijn "full black".

Fabrikant zonnepaneel

Wanneer je zonnepanelen gaat kiezen zal je geconfronteerd worden met tientallen merken zonnepaneel fabrikanten. Natuurlijk heeft kwaliteit zijn prijs. Zonnepanelen gaan, als het goed is een heel leven mee. Ga dus niet een paar euro beknibbelen op een paneel. Onze advies is om je te beperken tot de bekende merken die haast overal worden aangeboden. Die komen van grote fabrikanten waarbij ook de kans op continuïteit groter is dan bij kleine onbekende merken.

Aantal zonnepanelen

Het aantal panelen wat je zal aanschaffen wordt voornamelijk bepaalt door de ruimte op je dak en de opbrengst die je nastreeft. Wil je bijvoorbeeld 2550 kWu per jaar besparen op je energierekening dan zal je, met de vuistregel van hiervoor tien zonnepanelen moeten aanschaffen met een vermogen van 300 Wp. Maar je kan ook kiezen voor twaalf panelen van 250 Wp. Of je die ruimte hebt is weer een andere kwestie.

Zonnepanelen met gelijke afmetingen hebben soms afwijkende Wp waarden. In zijn algemeenheid geldt dat zonnepanelen met de hoogste Wp waarde het duurst zijn. Ben je van plan een string omvormer te kiezen (en dat is heel gangbaar) dan is het aantal zonnepanelen en de gekozen omvormer een combinatie die bij elkaar moet passen. Zo kan het best zijn dat tien zonnepanelen van 300 Wp goed passen bij een bepaalde string omvormer. Deze zelfde omvormer zou best wel eens een hele slechte keuze kunnen zijn bij twaalf panelen van 250 Wp ondanks dat de totale waarde van de panelen in beide gevallen 3000 Wp is.

Schuin dak of plat dak?

De zonnepanelen installeren op een schuin dak of een plat dak heeft in beide gevallen voor- en nadelen. Het financiële voordeel geeft meestal de doorslag: installatie op een schuin dak is goedkoper dan op een plat dak.

Hellingshoek

De hellingshoek is de hoek die het zonnepaneel maakt ten opzichte van het maaiveld. De optimale hellingshoek in Nederland is zo'n 35 graden. Op een plat dak kan je zelf de hellingshoek bepalen. Hoe kleinere hellingshoek hoe minder windlast, hoe minder je de panelen met ballast hoeft te verzwaren. Maar dan heb je ook wat minder opbrengst.

Oriëntatie

Zonnepanelen die gericht zijn op het zuiden zullen de hoogste opbrengst hebben. Meer naar het oosten of westen gericht is dit minder. Maar panelen op het westen of oosten zijn nog steeds zeer lonend. Zonnepanelen die voorbij het westen of het oosten gericht zijn zoals het NW of NO is af te raden. Dan neemt de opbrengst zeer sterk af ten opzichte van het zuiden en zijn haast niet rendabel.

Ligging

Panelen kan je verticaal of horizontaal monteren. Ogenschijnlijk lijkt dit niet uit te maken. Dit is waar zolang geen schaduw in het spel is. Want bij schaduw ligt het er aan hoe de schaduw op het zonnepaneel valt en per situatie moet bekeken worden wat de meest gunstigste ligging is.

Plaatsing in verband met schaduw

Schaduw is funest voor de opbrengst van zonnepanelen. Zelf al een héél klein beetje schaduw kan enorme gevolgen hebben voor de opbrengst. Wanneer je zonnepanelen gaat installeren is het belangrijk te controleren of objecten schaduw op de zonnepanelen kunnen werpen. Bekijk dit niet in de zomer maar vooral in de winter als de schaduw van bijvoorbeeld de schoorsteen of satellietschotel veel langer is.

Plaatsing op plat dak

Wanneer je zonnepanelen gaat plaatsen op een plat dak kan je soms kiezen voor een plek vlak bij de rand of juist dicht bij de muur van het huis. Als je panelen een flinke hellingshoek hebben (schuin staan) dan lijkt het niet uit te maken waar ze staan. Ze zien de zon toch wel. Dat blijkt niet waar te zijn. Zover als mogelijk weg bij het huis is het devies voor de hoogste opbrengst.

Combinatie schuin en plat dak

Wanneer je de zonnepanelen gaat installeren op een schuin- én plat dak zal de hellingshoek en soms de oriëntatie verschillend zijn. Dan is het oppassen geblazen. Gebruik dan omvormers met meerdere ingangen en een eigen MPPT of meerdere omvormers. Zonnepanelen met verschillende hellingshoeken aansluiten op één omvormer ingang zal geen optimale opbrengst opleveren. Ook dan is een omvormer met meerdere ingangen een pre of kies je voor meerdere omvormer.

Verschillende oriëntaties

Wanneer de zonnepanelen in groepen verschillende oriëntaties hebben, bijvoorbeeld een deel op het oosten, en een deel op het zuiden vereist dit speciale omvormers. Sluit je ze toch aan op één omvormer dan zal de opbrengst flink minder worden.

Kabellengte tussen zonnepanelen en omvormer

Afhankelijk van het type omvormer zal de lengte van de kabel tussen zonnepaneel en omvormer vrijwel geen invloed hebben of juist een grote. Wil je de laatste procentjes uit je zonnepanelen persen verdiep je dan in het onderwerp kabelverliezen.

Keuze juiste omvormer

Zoek niet naar "de beste zonnepaneelomvormer", die bestaat niet. De beste omvormer is het model wat het best aansluit bij jouw specifieke zonnepaneel installatie. Daarbij spelen vele factoren een rol. Hier valt veel extra opbrengst mee te verdienen, concentreer je vooral op de juist omvormer.